Bakterija legionela otkrivena je u vodovodnom sistemu Instituta za majku i dete „Dr Vukan Čupić“ u Beogradu, ali ovo nije prvi put da se ta bakterija otkrije u nekoj od zdravstvenih ustanova u Srbiji. Pre tri godine, ovom bakterijom zaražene su tri bebe u porodilištu u Aranđelovcu, koje je potom bilo i privremeno zatvoreno. Tada je legionela bila izolovana u ventilacionim cevima aranđelovačke bolnice.
Šta je legionela?
Legionela je rod bakterija koje prirodno žive u vodi, naročito u toplim, vlažnim sredinama kao što su rezervoari, bojleri, sistemi za klimatizaciju, bazeni, fontane, pa čak i slavine i tuševi, saznajemo na portalu Svetske zdravstvene organizacije.
Najopasnija i najčešća vrsta koja izaziva bolesti kod ljudi je Legionella pneumophila, ozbiljna forma upale pluća. Iako je legionela prisutna u prirodnim izvorima vode (jezera, reke), problem nastaje kada se nađe u veštačkim vodenim sistemima sa temperaturom između 20 i 50 °C, gde se može ubrzano razmnožavati, posebno ako voda stoji, ako ima kamenca i biofilma, odnosno, nakupina mikroorganizama u cevima.
Zašto je legionela opasna? Koje bolesti može izazvati?
Za razliku od mnogih drugih bakterija, legionela se ne prenosi pijenjem kontaminirane vode, već udisajem aerosola – sitnih kapljica vode koje nastaju prilikom tuširanja, upotrebe rasprskivača, klima uređaja i fontana.
Kada dospe u pluća, može izazvati dve bolesti:
- Legionarska bolest – ozbiljna forma upale pluća, koja zahteva bolničko lečenje. Simptomi uključuju visoku temperaturu, kašalj, otežano disanje, bolove u mišićima, pa čak i konfuziju. Najugroženiji su stariji ljudi, pušači i osobe sa slabijim imunitetom.
- Pontijačka groznica – blaži oblik infekcije bez upale pluća, sa simptomima sličnim gripu: povišena temperatura, glavobolja, umor i bolovi u mišićima. Obično prolazi bez posledica u roku od nekoliko dana.
Kako se legionela pojavi u vodovodu?
Legionela može ući u vodovodni sistem iz prirodnih izvora vode, ali se razmnožava u cevima i rezervoarima kada se steknu pogodni uslovi: topla, stajaća voda, prisustvo kamenca i biofilmova, kao i loše održavanje sistema. Povećanom riziku doprinose i dug periodi neupotrebe (npr. zatvorene zgrade ili apartmani), kao i sistemi koji ne podižu temperaturu vode iznad 60 °C, navode iz američkog Centra za kontrolu i prevenciju bolesti.
Kako se navodi, najrizičniji objekti su hoteli, bolnice, starački domovi i velika postrojenja za klimatizaciju, ali da se legionela može pojaviti i u domaćinstvima, naročito ako se slavine i tuševi retko koriste ili se voda predugo zadržava u cevima.
