Prema odluci Ustavnog suda utvrđeno je da član 17. stav 4. Zakona o finansijskoj podršci porodici sa decom, koji govori o naknadama po osnovu rođenja nakon rođenja deteta, nije u skladu sa Ustavom Republike Srbije. Sud je odložio objavljivanje odluke u Službenom glasniku Republike Srbije za šest meseci od dana njenog donošenja.
Foto: Freepik
Neustavan član otvara prostor za veća prava porodilja
Član 17. Zakona o finansijskoj podršci porodici sa decom odnosi se na ostale naknade po osnovu rođenja i nege deteta i posebne nege deteta, koje u praksi određuju kako porodilje koje nisu zaposlene po ugovoru o radu mogu ostvariti naknadu nakon rođenja bebe.
U samom Zakonu napravljena je razlika između porodilja koje su zaposlene po ugovoru o radu i onih porodilja koje su angažovane po drugim osnovama (privremeno povremeni poslovi, ugovor o delu, autorski ugovor) te se samim tim razlikuje i način na osnovu kog one primaju naknadu nakon porođaja.
Ovo je neustavan član 17, stav 4 i on kaže:
„Pravo na ostale naknade po osnovu rođenja i nege deteta ostvaruje se u trajanju od godinu dana od dana rođenja deteta, bez obzira na red rođenja deteta”
S obzirom na to da je objavljeno samo saopštenje, ali još uvek ne i odluka Ustavnog suda koja bi dodatno pojasnila donesenu odluku. Trenutna tumačenja idu na ruku porodiljama na koje se odnosi ovaj član zakona. To su naime sve trudnice koje nemaju pravo na porodiljsku naknadu, ali imaju pravo na naknadu po osnovu rođenja deteta i to su najčešće preduzetnice, poljoprivrednice, one koje su zaposlene po osnovu ugovora o delu, autorskog ugovora, privremeno povremenih poslova.
Neustavan član odnosi se na to da ovim porodiljama pravo na naknadu počinje po rođenju deteta i traje godinu dana. Razlika u odnosu na ostale majke koje primaju porodiljsku naknadu je u tome što njima porodiljsko počinje pre samog porođaja, najranije 45 dana i najkasnije 28 data pre verovatnog termina porođaja. Te se može očekivati da se ovo pavo izjednači tako da sve porodilje primaju naknadu pre samog porođaja.
S duge strane ova odluka o neustavnosti može se tumačiti u odnosu na porodilje koje rađaju treće dete jer bi se zakon mogao promeniti u odnosu na dužinu primanja naknade koja bi se u slučaju trećeg i svakog narednog deteta mogla produžiti na dve godine što bi izjednačilo odsustvo svih porodilja, bez obzira na klasifikaciju.
Ovim promenama očekuje se bolji položaj porodilja, te očekujemo i nadamo se da će do promena zakona doći što pre kako bi majke osetile benefite.
