Šta je hitan carski rez?

Postoje mnogobrojni razlozi zbog kojih bi trudnica morala da ode na hitan carski rez. Pročitajte u nastavku teksta pet najučestalijih razloga za hitan carski rez, kao i od čega može zavisiti urgentnost ove procedure.

Tokom porođaja uobičajeno je da bebini otkucaji srca variraju. Otkucaji srca najčešće padaju tokom kontrakcija kada se vrši pritisak na pupčanu vrpcu, što se ujedno naziva i kompresija pupčane vrpce. Međutim, nakon što kontrakcija prestane babica proverava da li su se otkucaji srca vaše bebe povratili kako bi znali da li beba ima dovoljno kiseonika da izdrži ceo porođaj.

Ako babica čuje zaostajanje u oporavku otkucaja srca putem doplera, staviće porodilji  kardiotokografski CTG tako da mogu pažljivo pratiti otkucaje srca fetusa, naročito nakon kontrakcija kako bi videla na koji način ih beba podnosi.

Foto:Freepik

Ukoliko se otkucaji srca kontinuirano ne vraćaju u normalu postoji mogućnost da beba postaje hipoksična – jednostavnim rečnikom kazano da ne dobija dovoljno kiseonika. Tada postoji mogućnost hitnog carskog reza oko kojeg se dogovaraju babica i dežurni akušer.

 Pre nego što je ovaj termin uveden u gotovo svim bolnicama koristio se termin „neuspešno napredovanje porođaja” koji je suptilno sugerisao da majka nije u stanju da uspešno završi porođaj prouzrokujući da se žena oseća krivom usled trenutne situacije.

Na sreću, ova terminologija je promenjena i danas se označava terminom porođajne distocije koji označava da je porođaj blokiran. U svakodnevnoj praksi porođajna distocija nastaje kao posledica disproporcije između veličine novorođenčeta i prečnika porođajnog kanala.

Postoji nekoliko mogućih situacija u kojima se ovo može desiti:

 1. Grlić je prestao da se širi: bez obzira na trudnoću ili veličinu bebe, ženi je potrebno da joj se grlić materice proširi na 10 cm pre nego što se porodi. Ako se grlić materice ne širi, babica to može nazvati porođajnom distocijom. Ako je bebina glava u neobičnom položaju i ne vrši pritisak na grlić materice, grlić se neće proširiti. U ovom slučaju trudnica će doći do tačke iscrpljenosti majke ili će bebin otkucaj srca pasti.

2. Beba se ne kreće kroz karlicu: porođajna distocija se može dijagnostikovati ako je žena potpuno proširena, ali nakon sati guranja, beba se ne kreće niz porođajni kanal. Ovo se može desiti ako beba nije u idealnom položaju ili zbog oblika karlice. Često se porođajna distocija desi usled uklještenja ramena fetusa u porođajnom kanalu.

Foto:Freepik

 Tokom porođaja beba dobija kiseonik preko placente koja se obično tokom trudnoće formira visoko na zidu materice. Položaj placente omogućava bebi da samostalno diše tokom trudnoće, ali i tokom porođaja.

Međutim, ako se posteljica porodilje odvoji od materice pre nego što se beba rodi, ovo stanje se naziva abrupcija placente. To dovodi porodilju i bebu u opasnost i ovo stanje zahteva hitnu operaciju, tačnije buduća majka mora hitno biti porođena carskim rezom.

 Pupčana vrpca sadrži tri krvna suda koji povezuju majku i fetus. Jedna vena prenosi hranu i kiseonik od placente do vaše bebe, a dve arterije prenose otpad od bebe nazad do placente.

Foto:Freepik

• Prerano pucanje membrane tj. prevremeno pucanje vodenjaka i prevremeni porođaj. 

 Ukoliko tokom poodmakle trudnoće ili samog čina porođaja dođe do jakih krvarenja skoro je sigurno da će majka svoju bebu na svet dovesti neplaniranim carskim rezom.

Jaka krvarenja mogu biti uzrokovana mnogobrojnim problemima, od pucanja materice do stanja koje se zove placenta previa (prednjačeća posteljica). Još jedan od razloga krvarenja koje obavezno zahteva hitnu operaciju jeste picanje ožiljka od ranijeg carskog reza.

Foto:Freepik

 Pre svega, hitan carski rez zavisi od vrste situacije u kojoj se majka ili beba nalaze. U zavisnosti od toga, posmatra se i donosi zaključak u zavisnosti od stepena ugroženosti majke ili/i bebe.