Rizik za razvoj porođajnih mana i nekih stanja, poput poremećaja iz autističnog spektra, šizofrenije te bipolarnog poremećaja, kod dece očeva starije dobi ipak je puno viši nego što se pre smatralo. Kada se govori o idealnoj starosti za trudnoću, najčešće se spominju godine majke i koliko majčina starost utiče na trudnoću i razvoj deteta.
Nakon određene starosne dobi, ženama opada broj jajnih ćelija, a time i plodnost, a šansa za hromosomske i druge anomalije raste.
Ali, šta je s muškarcima?
Iako se žena rađa s određenom zalihom jajnih ćelija koje s godinama propadaju, a spermatozoidi se kod muškarca proizvode ceo život, nedavno istraživanje pokazalo je da starost očeva takođe utiče na pojavu mogućih anomalija kod deteta.
Britanski naučnici su još pre desetak godina istraživali utiče li starost muškarca na kvalitet spermatozoida, a sada je fokus bio na proučavanju veze između starosti oca i porođajnih anomalija.
Istraživanje je pokazalo da je rizik za razvoj porođajnih mana kod dece očeva koji su stariji ipak puno viši nego što se pre smatralo.
– Spermatogeneza, odnosno proizvodnja spermatozoida, vrlo je opsežna i s vremenom može pokazivati nedostatke koji imaju za rezultat greške u genetskom kodu – kaže dr Natan Bar-Čama, profesor na Odeljenju za opstetriciju, ginekologiju i reproduktivnu nauku na Medicinskom fakultetu Ikan.
S godinama sperma sve lošija
Žene se rađaju s čitavom zalihom jajnih ćelija i jednom dosegnu dob kad više ne mogu da imaju decu, dok muškarci decu mogu imati do kraja života jer se njihovi spermatozoidi stalno iznova proizvode. Ali što je muškarac stariji, njegova sperma se ponovno proizvodi i to povećava šanse za nastanak mutacija u njenoj DNK.
Prema rezultatima ovog istraživanja, otkriveno je da se rizik za nastanak nekih stanja, kao što su poremećaji iz autističnog spektra, šizofrenija, bipolarni poremećaj, povećava sa starošću oca.
Drugi razlog za nastanak mutacija u DNK sperme su razni toksini iz okoline kojima su muškarci izloženi tokom života. Istraživači sa Univerziteta Njukastl otkrili su da je oštećenje DNK u spermi kod muškaraca od 36-te do 57 -me godine, tri puta veća nego kod muškaraca mlađih od 35 godina.
A istraživanje Kari Stefanson iz Rejkvika na Islandu je pokazalo da očevi prenose četiri puta više mutacija na dete nego majke, u proseku 55 prema 14. Takođe, mogućnost za nastanak novih mutacija se povećava sa starošću oca (36-godišnjak će na svoje dete preneti dvostruko više mutacija nego muškarac od dvadeset godina, a 70-godišnji otac osam puta više.)
Budući da stariji očevi na decu prenose značajan broj raznih genetskih mutacija, postavlja se pitanje i jesu li te mutacije krive za povećani broj slučajeva autizma. Ali Mark Dali, genetičar iz Opšte bolnice Masačusets u Bostonu, kaže da to nije povezano te tvrdi da je autizam nasledan, a većina slučajeva nije uzrokovana novim mutacijama, nego se faktori za pojavu autizma nasleđuju od oba roditelja.
Bez obzira na sve rezultate ovih istraživanja, Dr. Mark Pirs, epidemiolog iz Univerziteta Njukastl kaže da su svi ovi navedeni rizici mali i neće svi stariji očevi imati te probleme jer je potrebno puno više istraživanja pre nego što stariji očevi budu imali pravog razloga za brigu.
Komentari (0)