Nijedan zakon u Srbiji ne prepoznaje samohrane roditelje kao posebnu kategoriju, niti neko od nadležnih definiše koji su to roditelji, odnosno da li su to oni čiji je supružnik preminuo ili su razvedeni. Za poboljšanje njihovog položaja neophodna je promena nekoliko zakona, kao i precizna evidencija o njihovom broju. Zasada postoje samo procene, po kojima ih je trenutno oko 79.000.
Vera Totić, iz Udruženja samohranih roditelja, objašnjava da je jedina njihova povlastica u odnosu na ostale mame i tate to što imaju uvećani dečji dodatak za nekoliko stotina dinara.
– Problemi sve dece i roditelja u Srbiji su isti – smatra naša sagovornica. – Zbog toga je nepravedno da se deci u domovima i u hraniteljskim porodicama plaćaju određeni troškovi, a deci samohranih i siromašnih roditelja ništa, a i beneficije koje im se daju su male i nedovoljne.
.jpg)
Ona naglašava da niko nikada nije utvrdio koliko tačno samohranih mama i tata ima u Srbiji, a da je to uz malo truda jednostavno uraditi. Posle svakog razvoda braka supružnici bi mogli da popune formular u kome bi napisali s kim ostaju deca, to bi se predalo matičnoj službi i vodila bi se evidencija. Međutim, najveći problem je različito tumačenje pojma samohrani roditelj, koji mnogi povezuju samo sa situacijom u kojoj su mališani ostali bez jednog roditelja zbog smrti.
Totić naglašava da svaki roditelj ima obavezu da brine o deci, ali dok samohrani otac za to ne dobija ni dinara, primera radi, hranitelji koji čuvaju decu za to imaju zdravstveno i socijalno osiguranje, naknade za rad i izdržavanje deteta.
Milena Antić Janić, iz Ministarstva za rad, takođe tvrdi da ne postoji precizna evidencija o broju samohranih roditelja u Srbiji, niti postoji jedinstvena definicija ovog pojma, već se za potrebe ostvarivanja pojedinih prava ovaj pojam posebno definiše.
– Iznos dodatka za samohrane roditelje, staratelje, hranitelje i roditelje deteta sa smetnjama u razvoju koje nije smešteno u stacionarnu ustanovu je veći za 30 procenata u odnosu na onaj koji pripada roditeljima koji nemaju navedeni status – kaže Antić Janić. – Zakonom o finansijskoj podršci porodici sa decom roditelj se smatra samohranim i u slučaju kada je drugi roditelj postao potpuno i trajno nesposoban za privređivanje, a nije stekao pravo na penziju, kada se nalazi na odsluženju vojnog roka, na izdržavanju kazne zatvora duže od šest meseci. Međutim, samohranim roditeljem ne smatra se roditelj koji je po prestanku ranije bračne, odnosno vanbračne zajednice, zasnovao novu bračnu, odnosno vanbračnu zajednicu.
S druge strane, hranitelja u Srbiji ima 4.456, a dece u takvim porodicama 6.189. Oni nisu staratelji i ne odlučuju o bitnim pitanjima koja se odnose na decu jer to radi organ starateljstva. Hranitelj ih privremeno zbrinjava do donošenja odluke o njihovom porodično-pravnom statusu.
Deca iz hraniteljskih porodica starija od sedam godina dobijaju još i mesečni džeparac od 3.328 dinara. Imaju pravo da konkurišu za stipendije, ali zato moraju da budu vrlodobri i odlični đaci ili studenti da očiste prethodnu godinu studija. Dodatni džeparac dobijaju za proslave mature, ekskurzije, rekreativnu nastavu ili sticanje diplome.
Komentari (0)