Žuta prebojenost kože, beonjača i sluzokože kod novorođenčadi najčešće je prolazna pojava. To je fiziološka žutica, koja se javlja kod čak 80 odsto prevremeno rođene, i do 60 odsto dece rođene na vreme.
U većini slučajeva žutica prolazi spontano, ili primenom vrlo jednostavnih mera, ne ostavljajući posledice po dete. Javlja se 36 sati nakon rođenja deteta, drugog ili trećeg dana, dostiže svoj maksimum trećeg-četvrtog dana, a zatim lagano opada i nestaje posle sedmog dana.
Po rečima dr Gordane Sekulović, pedijatra iz Instituta za neonatologiju, žutica je posledica nezrelosti organizma.
– Za žutu boju kože koja se tada javlja kriv je bilirubin, jedinjenje žutozelene boje, koje uglavnom nastaje razgradnjom hemoglobina iz crvenih krvnih zrnaca. Bilirubin se ne rastvara u vodi, što znači da ne može mokraćom da se izluči iz organizma, nego se u jetri prerađuje i izlučuje u žuč. Potom se žuč luči u početni deo tankog creva, pa se bilirubin stolicom eliminiše iz organizma.
Međutim, kod novorođenčeta je povećana proizvodnja bilirubina, bebina crvena krvna zrnca kraće žive, što znači da se više raspadaju, oslobađajući bilirubin.
– Nezrela jetra nije u stanju da preradi povećane količine bilirubina i javlja se žutica. Kod nekih beba nerazvijena bakterijska flora u crevima uzrok je povećanog bilirubina. Beba još nema dovoljno korisnih bakterija koje pomažu varenje, zbog čega se hrana duže zadržava u crevima, pa se više bilirubina vraća u cirkulaciju nego što je normalno – objašnjava dr Sekulović.
Nije svaka žutica bezazlena. Patološka žutica je ona koja se javlja u prvom danu života, ako traje duže od 14 dana, ako je ukupni bilirubin veći od dozvoljenog, ili ako je porast bilirubina za 24 časa veći od uobičajenog.
– Kod graničnih vrednosti bilirubina nekada je dovoljno samo češće hraniti, najbolje dojiti bebu, što ubrzava pražnjenje creva. U lečenju se najčešće primenjuje takozvana fototerapija, beba se smešta u inkubator pod UV lampu, da se sunča. Bilirubin, koji cirkuliše u krvnim sudovima kože pod dejstvom UV zraka postaje rastvorljiviji u vodi, pa se lakše izlučuje – zaključuje dr Sekulović.
RAZLIČITA DUŽINA TRAJANJA
Kod dece rođene u terminu žutica traje sedam dana, dok se kod prevremeno rođene dece žuta boja zadržava i duže od dve nedelje. Po rečima dr Gordane Sekulović, žutica mora da se leči, jer kada je količina bilirubina povećana može da se nađe slobodna u krvi. Tada prolazi kroz krvnomoždanu barijeru i skuplja se u određenim delovima mozga, što može da dovede do oštećenja tkiva i razvoja neuroloških oboljenja.
FAKTORI RIZIKA
Određeni faktori povećavaju rizik od nastanka patološke žutice: nepodudarnost krvnih grupa mame i bebe, pogotovo ako je mama nulta krvna grupa, a beba A ili B, kao i ako je mama Rh negativna, a beba Rh pozitivna. Pod većim rizikom su deca koja su male mase, bebe koje su pretrpele nedostatak kiseonika tokom porođaja, ili imaju neku od porođajnih povreda. Nasledne bolesti, oboljenja majke, infekcije, kao i upotreba nekih lekova takođe povećavaju rizik.
Komentari (0)