Američko udruženje za akušerstvo i ginekologiju je novembra 2009. godine donelo novo Uputstvo u kome se savetuje nešto drugačija primena Papanikolau testa za rano otkrivanje raka grlića materice.
Po preporuci ovog udruženja testiranja treba raditi prvi put nakon navršene 21. godine. Sa testom se može početi i ranije, samo ukoliko je osoba seksualno aktivna pre 21. godine života ili 3 godine nakon početka polnog odnosa.
Od 21 do navršenih 30 godina života, na svake dve godine, posle navršenih 30 godina života na svake tri godine, u kombinaciji s HPV testom.
Kada su u pitanju žene između 65-e i 70-e godine života, ginekolozi nisu zauzeli jasan stav. Može se prestati sa testiranjem nakon tri normalna Papanikulau i HPV testa u poslednjih 10 godina života. Izuzetak su pacijentkinje kod kojih postoje faktori rizika koji uključuju seksualnu aktivnost, sa više partnera i postojanje poremećaja u prethodnom periodu života.
Ovo Uputsvo, koje se u Sjedinjenim Američkim Državama i Kanadi primenjuje od prošle godine, značajno odstupa od prethodnog, gde se savetovalo da se sa testiranjem počne od 18. godine života, ali i da se primenjuje najmanje jednom godišnje.
Promene u preporukama su nastale usled studije kojom se pokazalo da se čestim Papanikolau testom ne umanjuje rizik od nastanka raka grlića materice. Test je sam po sebi bezbedan. Međutim, ako su rezultatu testa pozitivni, što često može biti i pogrešno, čestim dodatnim procedurama može se narušiti plodnost žene.
Istraživači su otkrili da su humani papilloma virusi češći uzročnici raka grlića materice. Naime, oni se prenose seksualnim putem, ali promene koje oni izazivaju su toliko spore da česti testovi nisu neophodni.
U proteklih nekoliko decenija u Sjedinjenim Američkim Državama vodila se kampanja da je neophodno raditi Papanikolau test bar jednom godišnje. Koliko je taj godišnji test dobar, naučno nikada nije dokazano.
Analize nad oko 1,2 miliona rezulatata za rano otkrivanje raka grlića materice pokazali su da nema štetnih posledica ako bi se period za rad Papanikolau testa proširio sa jedne na 3 godine.
S druge strane, nakon što su se poredili rezultati godišnjih testova sa onima koji su rađeni svake 3 godine, dijagnostifikovano je samo 3 slučaja više, što je veoma malo jer je u pitanju istraživanje nad 100 hiljada rezultata.
Prema američkom Nacionalnom institutu za rak jedan od problema je što Papa test ponekad može dati i netačne pozitivne rezultate. U pitanju može biti upala koja je izazvana vaginalnom infekcijom.
Milioni ovakvih netačnih pozitivnih testova vode ka daljim testiranjima, što je u suštini nepotrebno.
Prema rečina dr Iglesia iz američkog Udruženja za akušerstvo i ginekologiju adolescenti su više puta tretirani za nešto što obično prolazi samo od sebe, a poznato je da nepotrebni tretmani kompromituju grlić maternice i povećavaju rizik od pojave prevremenog porođaja u kasnijem životu.
On je dodao da iako većini mladih tinejdžerki nije potreban čest Papanikolau test, one treba da nastave sa redovnim godišnjim posetama ginekologu.
Sve ove preporuke ne isključuju redovan ginekološki pregled, pogotov za žene u dvadesetim I tridesetim godinama života.
Prema istraživanju američkog Centra za kontrolu bolesti I prevenciju najčešća bakterija koja se javlja među seksualno aktivnim osobama je klamidija. S obzirom na to da ova infekcija ne pokazuje simptome, a može da uzrokuje sterilitet, neophodan je redovan pregled.
Ipak, u Srbiji je situacija nešto drugačija. Budući da kod nas tinejdžerke stupaju u seksualne odnose već sa 14 godina, onda bi po preporuci američkih stručnjaka, na prvi Papanikolau test trebalo da čekaju još 7 godina, što je veoma dug period.
Međutim, u Srbiji se skrining grlića materice, za masovnu detekciju, primenjuje na različite načine, dok u Americi to nije slučaj. Prema rečima dr Živka Perišića, ginekologa u GAK ”Narodni front” dešava se da se prilikom uzimanja brisa za Papanikolau test koristi pamučna vata. Nakon ovakve procedure nalaz može biti negativan, iako bi se korišćenjem špatule ili četkice za samo nekoliko meseci pokazalo suprotno.
Iako je kod nas od 2009. Godine stupio na snagu Nacionalni program za prevenciju raka grlića materice, a njegovi rezultati bi trebalo da budu poznati do kraja ove godine, prema rečima dr Perišića ovaj program se nije dovoljno sprovodio.
U samom programu je navedeno da prema podacima iz centralne Srbije učestalost raka grlića materice je visoka kod žena između 35-e i 74-e godine. Iz tih razloga se preporučuje da ciljna grupa za Papanikolau test pomeri i ka donjoj granici, čime bi se omogućilo otkrivanje prekanceroznih lezija.
Problem je što kod nas žene ne posećuju ginekologe toliko često. Tačnih i detaljnih podataka teško da ima, budući da neke žene insistiraju na Papa testu i po nekoliko puta godišnje, dok postoje i one žene koje se godinama ne pojavljuju.
Prema rečima dr Perišića, planira se osnivanje Nacionalne kancelarije za prevenciju raka grlića materice. Osnovni cilj bi trebalo da bude da se skrining primenjuje svake treće godine ukoliko je nalaz bio negativan.
Ipak, za sada su na snazi stare preporuke. Odnosno, ako žena ima normalan nalaz Papanikolau testa dve godine zaredom treba da ga radi jednom u tri godine, a zatim jednom u pet godina.
Komentari (0)