U poslednje vreme I kod nas se sve više žena odlučuje za dogovoreni carski rez bez medicinskih indikacija kao preduslova za ovaj zahvat. Postavlja se pitanje jesu li trudnice u potpunosti informisane o svemu što carski rez donosi i koliko je želja da se izbegne bol na porođaju problematična, ako znaju da ih nakon carskog reza čeka poprilično bolan oporavak o kojem im možda niko ne govori, a same se ne informišu. lZbog toga na početku detetovog života često uopšte ne mogu kvalitetno da brinu o bebi jer je I njima potrebna pomoć.
Osećamo zato potrebu da ponovo na jednom mestu nabrojimo sve rizike carskog reza, u slučaju da on zaista nije potreban zbog nekog hitnog stanja. Podaci su navedeni u knjizi “Gentle Birth – gentle mothering” autorice dr. Sarah J Buckley.
Carski rez može biti nužan u slučaju intervencije kojom se spašava život i majci i bebi, ali njegovo preterano korištenje bez potrebe prilično je zabrinjavajuće. Sledeće informacije donosimo kako bismo razbili mit da je carski rez sigurniji od vaginalnog porođaja i da bismo upozorili na nepotrebnu meru kada se lekari za njega odlučuju rutinski npr. nakon prvog carskog reza i trudnoće u kojoj je dete pogrešno okrenuto.
Rizici za majku
Visok postotak carskih rezova čini porođaj opasnim iz sledećih razloga:
– Rizik da će majka umreti posle carskog reza je četiri puta veći nego posle vaginalnog porođaja, bez obzira na majčino zdravlje.
– Rizik da će majka umreti posle odabranog carskog reza (nema indikacija) je dva na 10.000 slučajeva, četiri puta veći nego posle vaginalnog poroda.
-20 do 40 posto žena imaju post-operativne komplikacije – najčešće su infekcije maternice, rane ili urinarne infekcije.
– Ozbiljne infekcije poput septičnog šoka I drugih takođe nisu retkost.
– Jedna od 10 žena ima hirurški razdor (puknuće) materice.
– Australijska studija je dokazala šest puta veći rizik od postporođajne depresije tri meseca posle hitnog carskog reza. To može biti posledica ranog odvajanja mame i bebe.
– Nakon carskog reza žene su manje zadovoljne svojim iskustvom porođaja; manje su sigurne u odnošenju prema bebi; umornije su (čak do četiri godine kasnije); verovatnije je da će ponovno biti hospitalizirane i manje je verovatno da će dojiti dete.
Rizik za buduće trudnoće
Majka se takođe izlaže značajnom riziku u svim budućim trudnoćama, uključujući:
– Smanjenu plodnost.
– Povećani rizik od vanmaternične trudnoće.
– Povećani rizik od neobjašnjivih slučajeva mrtvorođene dece: otprilike dvaput češće kod žena koje su prethodnu trudnoću završile carskim rezom.
Rizici su brojni
– Povećani rizik od rupture materice pre ili tokom porođaja (otprilike 1 slučaj od 200), i dva do četiri puta više kad je porod indukovan ili stimulisan u nekom trenutku.
– Rizik od problema s posteljicom (placenta praevia tj. ); placentarna abrupcija kad dolazi do ranog odvajanja posteljice; placenta accreta, kada se posteljica ne može odvojiti, sve povećano za dva do četiri puta. Svi su ovi rizici potencijalno rizični i za život i povećavaju opasnost od smrti novorođenčeta. Sedam do 15 puta je povećan rizik od hitne histerektomije nakon porođaja (odstranjenje maternice).
– Povećan rizik od krvarenja nakon poroda, ozbiljne anemije, transfuzije krvi, ponovljenog carskog reza i infekcije, zbog svih spomenutih razloga.
Rizici za bebu
Bebe koje su rođene carskim rezom koji nije bio potreban, izložene su brojnim rizicima i nepotrebnim intervencijama:
– Carske bebe propuštaju aktivaciju organa i hormonskog sastava koji se pokreću kad krenu trudovi, uključujući štitnu, nadbubrežnu žliezdu, bubrege, pluća, creva, i imunološki sistem.
– Promene u imunološkom sistemu traju najmanje šest meseci i promene u crevnoj flori (prijateljske bakterije) su stalne.
– Gubitak placentarne transfuzije (kad krv i hranjivi sastojci prelaze od posteljice do bebe sve dok pulsira pupčana vrpca), što može doprineti problemima s disanjem i drugim problemima nakon porođaja.
– Pet puta veći rizik od potrebe za intenzivnom negom posle porođaja.
– Povećan rizik od prevremenog porođaja; oko deset posto beba je rođeno više od dve nedelje ranije.
Žene koje se porode carskim rezom suočavaju se sa padom samopouzdanja
– Povećan rizik od problema s disanjem nakon porođaja: manji problemi su šest puta veći u poređenju sa tri posto kod vaginalnog porođaja, čak i ako je porođaj bio u terminu.
– Posle carskog reza 1,6 posto beba koristi respirator za ozbiljne disajne probleme u poređenju sa 0,3 posto kod vaginalnih porođaja.
– Plućna hipertenzija, od koje 40 do 60 posto zahvaćene dece umire, može uticati na tri do pet od 1.000 dece rođene željenim carskim rezom (bez indikacija) u poređenju sa 0,8 od 1.000 dece rođene vaginalnim putem.
– Jedan do dva posto rizika za hirurškom ranom (slučajnim rezom deteta) tokom operacije.
– Rizici za bebu u svim porođajima koji slede posle carskog reza uključuju: povećan rizik od prevremenog porođaja, niska porođajna težina, loše stanje na porođaju i smrt, zbog svih prethodno navedenih razloga.
Bolji ishodi zbog carskog reza?
Brojne studije proučavaju ima li carski rez zaist abolje ishode.
– Preterano uplitanje na porođaju. “Prisutstvo visoko obrazovanog hirurga na fiziološkom porođaju je slično situaciji u kojoj hirurg pedijatar služi kao dadilja zdravom dvogodišnjem detetu.”
– Zemlje s velikim brojem lekara koji porađaju, koji nadgledaju zdravu ženu, imaju visok postotak carskih rezova, ali bez boljih ishoda (Australija, Kanada, SAD, Grčka).
– Modeli pomoći koji podrazumevaju manje korištenje tehnologije (centri s primaljama, kuće za porođaje, porođaji kod kuće) su barem jednako sigurni, imaju manje intervencija i manji postotak carskih rezova, obično manji od 10 posto.
Razlozi za nepotreban carski rez
– Majčin zahtev nije uobičajen razlog za carskim rezom. Međunarodna istraživanja pokazuju da svega jedan do dva posto trudnica traži carski rez bez medicinski opravdanih razloga.
.jpg)
Porođaj prirodnim putem najbolji za majku i dete
– Žene koje preferiraju carski rez obično su već imale carski rez ili su imale “užasno” ili “neprijatno” iskustvo prvog porođaja i naglašavaju “sigurnost za bebu” kao glavni povod.
Psihološki ishodi
– Vaginalni porođaj je povezan s visokim nivoom najmanje četiri hormona zbog kojih se dobro osećamo, što doprinosi lakšem povezivanju mame i bebe kao i njihovoj sigurnosti.
– U istraživanju sa životinjama, ovi hormoni kataliziraju instinktivno majčinsko ponašanje.
– Majke koje su rodile carskim rezom imaju različite hormonske obrasce tri dana nakon porođaja, što podrazumijeva dugoročne učinke na ovaj osetljiv sistem.
– Australijska studija pokazuje da žene posle vaginalnog porođaja doživljavaju povećanje samopoštovanja, dok žene nakon carskog reza imaju veću verovatno doživeti gubitak samopouzdanja.
– Još uvek se ne znaju suptilni, ali dugoročni učinci zbog lišavanja bebe potpunog procesa rađanja.
Komentari (0)