Dužina grlića materice – kad se meri i kada se skraćuje

Grlić materice (cerviks) je uzani deo materice koji je pre trudnoće čvrst i dugačak i takav ostaje i tokom trudnoće – sve dok ne krene telo da se priprema za porođaj, odnosno – do trećeg trimestra. U trudnoći njegova uloga je da drži bebu na sigurnom unutar materice jer zatvoren i čvrst grlić materice u trudnoći sprečava prodor bakterija.

Kada dođe vreme za porođaj – uloga grlića materice je da napravi prolaz kojim će beba krenuti ka porođajnom kanalu.

Dužina grlića materice se meri kako bi se proverilo stanje u kom se nalazi. Ultrazvučnim pregledima može se ustanoviti kakvo je stanje unutar materice – a ukoliko postoje indikacije da je došlo do prevremenog skraćivanja grlića materice, lekar će vaginalnim pregledom prepoznati potancijalni problem.

Preporuka je da se od rane trudnoće prati dužina i stanje grlića materice kako bi se pravovremeno prepoznao problem sa ranijim skraćivanjem grlića. Upravo je skraćen grlić materice jedan od krljučnih faktora za prevremeni porođaj.

Grlić materice se skraćuje kako bi omogućio bebi prolaz ka porođajnom kanalu i kako bi se lakše otvorio kada za to vreme dođe. Skraćen, znatno mekši i eleastičniji grlić omogućava da se uz pomoć kontrakcija materice i dilatacije (otvaranja) beba rodi vaginalnim putem.

Razlozi za prevremeno skraćivanje grlića materice mogu biti:

• grlić materica kraći od prosečnog
• malformacija materice kod žene (kao što je pregrađena materica)
• operacije na grliću materice
• povrede grlića materice ili materice u prethodnim porođajima
• vaginalne infekcije ili upale grlića materice
• mali razmak između dve trudnoće
• prevremeno skraćen grlić materice u prethodnoj trudnoći

Ukoliko do skraćenja grlića materice dođe mnogo pre verovatnog termina porođaja, odnosno pre trećeg trimestra trudnoće, to znači i da može doći do otvaranja koje je može biti opasno za bebu.

Foto: Freepik

Prevremeno otvaranje grlića materice može dovesti do prevremenog porođaja, zbog čega je veoma važno posavetovati se sa ginekologom i pratiti preporuku kako bi se izbegle dalje komplikacije, a trudnoća iznela do kraja.

Ukoliko do skraćivanja grlića materice dođe ranije u trudnoći lekar može posavetovati da se uradi serklaž ili da se primeni adekvatna hormonska terapija koja uključuje i mirovanje.

Skraćenim grlićem materica smatra se onaj koji je kraći od 25mm. Ako do ovog skraćenja dođe u ranijem periodu trudnoće postoje dve mogućnosti lečenja:

• serklaž, odnosno šav na grliću materice kojio smanjuje rizik od gubitka trudnoće i prevremenog porođaja – više o serklažu pročitajte OVDE
• terapija progesteronom, odnosno oralna ili vaginalna hormonska terapija (ili terapija injekcijama) koja će pomoći da se spreči dalje skraćivanje grlića materice

Kada se grlić materice u potpunosti skrati, odnosno zbriše, on postaje deo zida materice i tada ispada sluzni čep – što nagoveštava početak porođaja i dolazak bebe na ovaj svet. Kako se grlić materice skraćuje on postaje mekši i elastičniji što mu omogućava dilataciju, odnosno otvaranje.

Skraćivanje i otvaranje grlića materice idu zajedno i postepeno. Sa prvim kontrakcijama materice možete očekivati i skraćen grlić otvoren 2-3 centimetra. Tek kada dilatacija bude 10 centimetara (potpuna dilatacija) može se očekivati i porođaj – jer tada bebina glava može da prođe.